"ODDECH SMOKA", "LATAJĄCY TALERZ", "SIECI WIDMO", opracowanie zbiorowe, Wydawnictwo Prószyński Media 2022

 

Ależ cudownej i wartościowej doświadczyłam podróży! Podróży literackiej po niesamowitych, pozostających w sercach i umysłach opowiadaniach, które mogą zmienić ludzkie zamierzenia, które mogą zmienić świat 💚 Zupełnie się tego nie spodziewałam 😊

"Oddech smoka", "Latający talerz" i "Sieci widmo" to trzy tomy zbiorów opowiadań, autorstwa najwybitniejszych polskich pisarzy, między innymi Grzegorza Kasdepke, Barbary Kosmowskiej, Katarzyny Ryrych, Tomasza Samojlika, Elizy Piotrowskiej, Małgorzaty Strzałkowskiej. Każdy z nich opisał historię dotyczącą jakiegoś problemu środowiskowego czy klimatycznego. I zrobili to po mistrzowsku! Bez sztucznej pompy, bez moralizatorstwa, straszenia.

"Opowiadania ukazują różne problemy ekologiczne i wyjaśniają, jak do nich doszło. Mówią też o czymś bardzo ważnym dla wspólnego życia na planecie- o postawach, decyzjach i zachowaniach ludzi. Które krzywdzą innych i stanowią dla nas zagrożenie? Czym powinniśmy się kierować, dążąc do dobra Ziemi- i własnego?"

Bohaterami są głównie dzieci i młodzież, żyjący taką samą codziennością, jak współcześni młodzi ludzie. Pojawiają się tablety, gry online, roboty, youtuberzy, młodzieżowy slogan, problemy i potrzeby tegoż pokolenia. Postaci stają się więc bliscy czytelnikom, mogą być ich przyjaciółmi, mogą być nimi. A wtedy stają przed obliczeń wyzwania ekologicznego, wobec którego odczuwają trudne emocje, mają wątpliwości, czują się bezradni, czasem ośmieszeni. Niektórym udaje się odnaleźć autorytet, by uczyć się od niego. Inni od samego początku są wzorem do naśladowania i mają w sobie siłę, by pociągnąć za sobą pozostałych.

A o czym opowiada każdy z tomów?

"Oddech smoka" adresowany jest do najmłodszych dzieci szkolnych, czyli mniej więcej od 7. roku życia. Opowiada między innymi o niedźwiedziach polarnych i innych zwierzętach, którym grozi wyginięcie. O tym, że pupil to nie zabawka i decydując się na zwierzaka domowego, stajemy się za niego odpowiedzialni. O konieczności segregacji śmieci i ich wpływie na przyrodę. O ociepleniu klimatu i o umiejętności pomagania innym. O egzotycznych zwierzętach, nielegalnie sprowadzanych, wyrywanych z ich naturalnego środowiska, po to tylko, by zaspokoić zachcianki ludzi. O prawdziwym życiu wilków. O marnowaniu żywności i rozwiązaniach na uniknięcie tego problemu. O pożyteczności pszczół i relacjach rówieśniczych. O ekologicznym stylu życia. Ale też i o uniwersalnych wartościach moralnych: szacunku, uczciwości, życzliwości, odpowiedzialności, umiaru, przyjaźni, mądrości, humorze, wolności i zaangażowaniu.

Zbiór opowiadań z tomu "Latający talerz", rekomendowany jest z kolei dla młodzieży od 10. roku życia. Mówi między innymi o tym, że zarośnięte tereny są fajne i robią dużo dobrego dla zwierząt. O pięknie i wartości przyrody samej w sobie. O testowaniu na zwierzętach, protestach w sprawie ochrony przyrody, a także o tym, że trzeba działać, lecz najpierw należy przemyśleć wszystkie tego konsekwencje. O życiu eko. O tym, jak ważne jest odpowiedzialne i mądre korzystanie z zasobów natury. O tym, jak fajne są ciuchy z drugiej ręki i jak działa przemysł modowy. O zrównoważonym jedzeniu. O ważności dbania o przyrodę. W końcu o tym, że kiedyś może zabraknąć na Ziemi drzew, wody i wielu gatunków flory i fauny. Wśród uniwersalnych wartościach moralnych nawiązuje do szacunku, uczciwości, odpowiedzialności, odwagi, życzliwości, mądrości, zaangażowania, umiaru, solidarności, przyjaźni, wolności, piękna i humoru.

Po "Sieci widmo" ma sięgać młodzież od 13. roku życia. Tu poruszane tematy są już o wiele bardziej poważne. Znajdziemy opowiadanie o zanieczyszczonych morzach i oceanach. O działaniach na rzecz neutralności klimatycznej i o teoriach spiskowych. O drwinach z ludzi dbających o planetę i żyjących w stylu eko. O tym, jak ważne są pszczoły, i że produkcja mięsa zmienia klimat. O tym, jak trują nas kopalnie, i po co komu chodzić na demonstracje. O tym, że zmieniając siebie, można zainspirować do podobnej zmiany innych. O cierpieniu zwierząt w przemysłowych hodowlach. O składowiskach toksycznych odpadów. O walce o naturę, o byciu sobą, o świadomości tego, co się dzieje naokoło nas. O niepełnosprawnościach i innych ważnych sytuacjach, z którymi spotykamy się lub możemy się zetknąć w naszym życiu. Ale też i o uniwersalnych wartościach moralnych (podobnie, jak poprzednie tomy), takich jak: szacunek, uczciwość, odpowiedzialność, odwaga, życzliwość, mądrość, zaangażowanie, solidarność, umiar, przyjaźń, wolność, pokojowość, humor i przyzwoitość.

Po każdy z tym tomów może sięgnąć młody czytelnik sam, lub wraz z rodzicem (byłoby cudownie!), ale też i świetnie nadaje się do pracy na lekcji. Otóż niniejsza seria opowiadań powstała w ramach programu edukacyjnego "Ocalimy Świat" Fundacji Cała Polska Czyta Dzieciom. Więcej możecie o nim przeczytać tutaj (ja również realizuję go ze swoją klasą😊).

Książki polecają między innymi WWF, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Biblioteka Narodowa, Wyborcza.pl, "Polityka", Lubimyczytać.pl. I chyba nie skłamię, jeśli powiem, że jest to pierwszy taki ekologiczny zbiór opowiadań, autorstwa polskich pisarzy, skierowany do dzieci i młodzieży. Napisany dla nich i o nich!

Na zakończenie przytoczę słowa wychowawcy ekoobozu z jednego z tekstów:

"(...) jestem wam wdzięczny, że podjęliście wysiłek życia eko (...). O wiele łatwiej jest żyć, udając że nic się nie dzieje. Śmiecić bez opamiętania, kupować nowe rzeczy, zapominać o oszczędzaniu wody czy energii. Ale skoro tu jesteście, to znaczy, że mądrzy i dobrzy z was ludzie i dbacie o naturę. I że w waszych rękach Ziemia jest bezpieczna".

A ja troszkę zmienię ostatnie zdania, puentując: skoro sięgnęliście po któryś z tomów tej serii, to znaczy, że mądrzy i dobrzy z Was ludzie i dbacie o naturę. I że w Waszych rękach Ziemia jest bezpieczna 💚

Zatem czytajmy, działajmy i zmieniajmy świat na lepsze!